مسلما هر ساله تعداد افراد زیادی ممکن است تفکرات و ایده های جدیدی برای به وجود آوردن وسایل جدید به ذهنشان برسد و آن ها را عملی کنند. ثبت اختراع یک راه قانونی است که به این افراد کمک می کند تا اختراع و محصول جدید آن ها دارای هویت حقوقی شود.
اما این تنها آغاز راه بوده و افرادی که قصد ثبت اختراع خود را دارند، لازم است بدانند که هر دستاورد به ظاهر جدید، لزوما از نظر قانون، اختراع تلقی نشده و قابل ثبت نمی باشد. برای ثبت یک اختراع، لازم است که آن اختراع دارای شرایطی بوده و همچنین متقاضی باید مراحل لازم را برای ثبت اختراع خود طی نماید که بدون وجود هر یک از این موارد، امکان ثبت اختراع وجود نداشته و چه بسا نتیجه چندین سال تلاش یک فرد برای ایجاد یک اختراع و بهره مندی از مزایای مادی و معنوی آن، با سودجویی افراد فرصت طلب به هدر رود.
طبق ماده ۲۶ قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات : « هر قسم اکتشاف یا اختراع جدید در شعب مختلف صنعتی یا فلاحتی به کاشف یا مخترع آن حق انحصاری می‌ دهد که بر طبق شرایط و در ‌مدت مقرره در این قانون از اکتشاف یا اختراع خود استفاده نماید مشروط بر این که اکتشاف یا اختراع مزبور مطابق مقررات این قانون در اداره ثبت اسناد ‌تهران به ثبت رسیده باشد . »
اگر شخصی، اختراعی را به نام خود به ثبت برساند، پس از ثبت نسبت به این اختراع دو حق برای او به وجود خواهد آمد که به حق مادی و معنوی معروف است، منظور از حق مادی به وجود آمده برای مخترع در قانون ما تعیین مواعدی با مدت های ۵، ۱۰ و ۲۰ ساله خواهد بود که در این مواعد قانون از طرح ثبت شده به عنوان اختراع حمایت خواهد کرد و منظور از حق معنوی این است که دارای مدت و محدود به زمان خاصی نیست و همیشه این اختراع به نام شخص ثبت کننده خواهد بود .

مراحل ثبت اختراع

پس از طی پروسه قانونی ثبت اختراع از سامانه و مراجع رسمی آن در انتها در صورتی که منافاتی با قوانین و ضوابط نداشته باشد، به صدور گواهینامه ثبت اختراع ختم خواهد شد که متقاضی پس ثبت رسمی از مزایا و حمایت های قانونی متعددی بهره مندی خواهد شد.  

• حق انحصاری استفاده از اختراع
• جلوگیری از سوء استفاده اشخاص ثالث
• ثبت شرکت دانش بنیان به دنبال ثبت اختراع
• بهره مندی از وام و تسهیلات دولتی
• قابل انتقال بودن امتیاز ثبت اختراع و درآمد زایی از این طریق
• قابل انتقال بودن حق اختراع پس از مرگ به ورثه وی
• شرکت در جشنواره ها و سمینار های داخلی و خارجی
• امکان بهره مندی از صندوق های حمایتی خاص برای پژوهشگران و مخترعین

اختراع ثبت شده از زمان صدور سند به مدت ده سال برای شما اعتبار خواهد داشت و بعد از این مدت باید نسبت به تمدید اعتبار آن اقدام کنید. البته توجه داشته باشید که برای تمدید اعتبار اختراع هم ۶ ماه فرصت دارید و بعد از آن باید در صورتی که آن را تمدید کرده باشید، باز هم می توانید از آن استفاده کنید.
این در حالی است که اگر در این مدت زمان ۶ ماهه برای تمدید آن اقدامی نکرده باشید، دیگر اختراع به نام شما نیست و شخص یا شرکت های دیگری می توانند از آن برای خود استفاده کنند و این موضوع اصلا برای شما خوشایند نخواهد بود.
از این رو پیشنهاد می دهیم که در همان روزهای ابتدایی که اعتبار اختراع شما به اتمام رسیده است، برای تمدید آن اقدام کنید تا در نهایت با مشکلی رو به رو نشوید.
فرایند تمدید از طریق سایت مالکیت معنوی انجام می شود و تمام هزینه‌های این فرایند در همین سایت قابل پرداخت است.

مراحل تمدید اختراع

برخی مواقع ممکن است که صاحب ورقه اختراع، در هر زمان و به هر دلیل تصمیم بگیرد که مطابق با یک توافق ورقه اخترع خود را به دیگری واگذار کند.
همان طور که از نام این روش مشخص است در این حالت فرد صاحب ورقه اختراع اعم از حقیقی یا حقوقی بنا به دلایلی مانند فروش، توافق، نیاز و … ورقه خود را به دیگری که آن هم می تواند هم حقیقی باشد و هم حقوقی واگذار نماید.
در این صورت، با انتقال اختراع به دیگری تمامی منافع آن نیز به فرد دیگر واگذار خواهد شد مگر اینکه توافق به شکل محدود انجام شده باشد که باید بین خودشان توافق نمایند.
در واقع با این انتقال، یا کل سهم اختراع و یا منافع آن می تواند به دیگری واگذار شود.
بر اساس ماده ۴۰ ق.ث.ع.و.ا، در صورت انتقال اختیاری ورقه اختراع به فرد دیگر، ضروری است که تمامی الزامات و اسناد انتقال به صورت رسمی و قانونی انجام گردد که این کار توسط دفاتر اسناد رسمی انجام می شود.
بنابراین باید ابتدا انتقال اختراع و ورقه آن در دفاتر اسناد رسمی انجام شود و پس از آن، سند تنظیم شده در این دفاتر برای اعمال تغییرات به اداره مالکیت معنوی ارسال گردد.

مراحل انتقال اختراع